⭐ พระคัมภีร์บาลี ภิกขุปาฏิโมกข์ (มีทั้งบาลีและคำแปล) ฟรี!! ถุงผ้า

พระคัมภีร์บาลี ภิกขุปาฏิโมกข์ (มีทั้งบาลีและคำแปล)  ส. ธรรมภักดี พร้อม ฟรี!! ถุงผ้า

เนื่องจากสินค้าราคาถูก ขออนุญาตคิดค่าจัดส่งผ่านไปรษณีย์ไทย หรือ บริษัทขนส่งเอกชน ตามจริงนะคะ

สนใจติดต่อ (นก)
โทร.:              095 959 8297 และ 092 949 8979
Official Line : @dhammaboocha
Facebook :    https://www.facebook.com/messages/DhammaBoocha
E-mail:          dhammaboocha@gmail.com
Website:        https://www.dhammaboocha.com/

การลงอุโบสถ คือ การที่พระภิกษุสงฆ์ร่วมประชุมกันที่พระอุโบสถเพื่อฟังปาฏิโมกข์ตามพระวินัย เป็นการทบทวนศีล  ๒๒๗  ข้อ  ของพระภิกษุ  โดยจะมีการสวดทุก  ๑๕  วัน  คือ  ในวันขึ้น  ๑๕  ค่ำ  และวันแรม  ๑๕  ในเดือนเต็ม  หรือวันแรม  ๑๔  ค่ำ  ในเดือนขาด(1)  นอกจากนั้น  ยังอนุญาตให้ทำอุโบสถเป็นพิเศษในคราวที่ภิกษุแตกความสามัคคี  เมื่อภิกษุกลับมาสามัคคีกันอีกครั้ง  แม้จะยังไม่ถึงวันปาฏิโมกข์  ก็ให้สวดปาฏิโมกข์ได้  เรียกว่า  สามัคคีอุโบสถ

ปาฏิโมกข์นั้นมี ๒ อย่าง  คือ

(๑) โอวาทปาฏิโมกข์  คือ  หลักคำสอนทางพระพุทธศาสนาที่พระพุทธเจ้าแสดงไว้เป็นหลัก  พระพุทธเจ้าแสดงด้วยพระองค์เอง

(๒)  อาณาปาฏิโมกข์  คือ  ข้อห้าม ข้อบัญญัติ หรือพระวินัยที่พระพุทธเจ้าบัญญัติเป็นหลัก ทรงอนุญาตให้พระสงฆ์สาวกแสดง

 โอวาทปาฏิโมกข์ เป็นหลักการทางพระพุทธศาสนาอย่างกว้างๆ ที่ทรงแสดงไว้ให้พระสาวกยึดเป็นแนวทางในการสั่งสอนประชาชน โอวาทปาฏิโมกข์นั้นพระพุทธเจ้าแสดงด้วยพระองค์เองท่ามกลางที่ประชุมพระสงฆ์สาวก ๑,๒๕๐ รูป ณ พระเวฬุวันวิหาร หลังตรัสรู้ได้ ๙ เดือน  วันนั้นเป็นวันมาฆบุรณมี ขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๓ พระจันทร์เต็มดวงเสวยมาฆฤกษ์ ภิกษุทั้ง ๑,๒๕๐ รูปมาประชุมกันโดยมิได้นัดหมาย ภิกษุที่ร่วมประชุมในครั้งนั้นล้วนเป็นพระอรหันต์ และเป็นภิกษุที่พระพุทธเจ้าบวชให้ทุกรูป จึงเรียกวันนั้นว่า วันจาตุรงคสันนิบาต  คือ วันที่มีเหตุอัศจรรย์เกิดขึ้น ๔ ประการ

 ในวันนั้น พระพุทธองค์ทรงสถาปนาพระสารีบุตร และพระโมคคัลลานะให้เป็นคู่พระอัครสาวก จากนั้น พระองค์ได้ทรงแสดงหลักการแห่งพระพุทธศาสนา เรียกว่า โอวาทปาฏิโมกข์ ดังนี้

 ขนตี ปรมํ ตโป ตีติกขา
 นิพพานํ  ปรมํ  วทนติ  พุทธา
 น  หิ  ปพพชิโต  ปรูปฆาต
 สมโณ  โหติ  ปรํ  วิเหฐยนโต.
 สพพปาปสส  อกรณํ               กุสลสสูปสมปทา
 สจิตตปริโยทปนํ                    เอตํ  พุทธานสาสนํ.
 อนูปวาโท  อนูปฆาโต            ปาฏิโมกเข  จ สํวโร
 มตตญญุตา  จ  ภตตสมึ         ปนตญจ  สยนาสนํ
 อธิจิตเต  จ  อาโยโค                เอตํ  พุทธานสาสนํ.

แปลว่า

ขันติ  คือ  ความอดกลั้นเป็นธรรมเครื่องเผากิเลสอย่างยิ่ง
พระพุทธเจ้าทั้งหลายตรัสพระนิพพานว่าเป็นยอด
ผู้ยังทำร้ายผู้อื่นอยู่  ไม่ชื่อว่าบรรพชิต
ผู้ยังเบียดเบียนผู้อื่นอยู่  ไม่ชื่อว่าสมณะ

การไม่ทำบาปทั้งปวง ๑  การทำกุศลให้ถึงพร้อม ๑
ความยังจิตให้ผ่องแผ้ว ๑
ธรรม ๓ ประการนี้  เป็นคำสอนของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย

ธรรม  ๖  ประการนี้  เป็นคำสอนของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย

การแสดงโอวาทปาฏิโมกข์ของพระพุทธเจ้า  ได้มีขึ้นครั้งนี้เพียงครั้งเดียว  หลังจากนั้นพระองค์ก็ไม่ได้แสดงอีกเลย แต่พระพุทธองค์ทรงอนุญาตให้ประชุมสงฆ์กันเองทุก ๑๕ วัน ต่อมาภายหลัง เมื่อทรงบัญญัติสิกขาบทแล้ว ทรงอนุญาตให้พระสาวกที่อยู่ร่วมกัน ๔ รูปขึ้นไป นำสิกขาบท ๒๒๗ ข้อมาสวดทบทวนท่ามกลางที่ประชุมสงฆ์ ในวันอุโบสถ จึงเกิดอาณาปาฏิโมกข์  เป็นแบบแห่งการลงอุโบสถเพื่อฟังปาฏิโมกข์ถึงปัจจุบัน
____________________________________

 (1) เดือนขาด  หมายถึง  เดือนที่มีไม่ครบ ๓๐ วัน  ตามปกติการนับวันทางจันทรคติ หนึ่งเดือนจะมี ๓๐ วัน แบ่งเป็นข้างขึ้น ๑๕ วัน ข้างแรม ๑๕ วัน รวมเป็น ๓๐ วัน  แต่มีวันข้างแรมบางเดือนที่มีเพียง ๑๔ วัน เรียกว่า แรม ๑๔ ค่ำ เดือนนั้นจะมีแค่ ๒๙ วัน เรียกว่า  "เดือนขาด"  ทรงอนุญาตให้สวดปาฏิโมกข์ในวัน แรม ๑๔ ค่ำ ได้

เหตุจำเป็นที่ต้องเลิกสวดปาฏิโมกข์

             การสวดปาฏิโมกข์  เป็นทั้งสังฆกรรมตามพระวินัย  และเป็นกิจสงฆ์ที่สำคัญอย่างหนึ่ง ผู้ที่บวชในพระพุทธศาสนา ควรมีโอกาสได้ร่วมฟัง 

            ในวินัยระบุว่า วัดหนึ่งจะต้องมีภิกษุสวดปาฏิโมกข์ได้หนึ่งรูป  หากไม่มีเจ้าอาวาสต้องขวนขวายให้มี หากไม่ขวนขวายเป็นอาบัติ  ถ้าขวนขวายแล้วยังไม่มี พอถึงวันปาฏิโมกข์ต้องไปร่วมฟังในวัดที่มีการสวดปาฏิโมกข์ ถ้าในย่านนั้นไม่มีวัดที่มีภิกษุสวดปาฏิโมกข์ หรือมีภิกษุไม่ครบ ๔ รูป ไม่ต้องสวดปาฏิโมกข์ แต่ให้อธิษฐานอุโบสถแทน  โดยตั้งใจว่า  "วันนี้เป็นวันอุโบสถ"

ในระหว่างที่มีการสวดปาฏิโมกข์  ผู้ที่จะอยู่ในที่ประชุมสงฆ์ได้ต้องเป็นภิกษุเท่านั้น ไม่มีเหตุจำเป็นจะหยุดสวดปาฏิโมกข์ในระหว่างไม่ได้ 

เหตุจำเป็นที่ทำให้ต้องหยุดสวดปาฏิโมกข์มี  ๑๐  อย่าง  คือ

           ๑.  พระราชาเสด็จมา  ให้เลิกสวดปาฏิโมกข์เพื่อจะรับเสด็จได้
           ๒.  โจรมาปล้น  เลิกสวดปาฏิโมกข์เพื่อหนีภัยได้

 การฟังปาฏิโมกข์

              เนื่องจากการฟังปาฏิโมกข์เป็นกิจสงฆ์ที่สำคัญ และเป็นสังฆกรรมเฉพาะพระภิกษุเท่านั้น แม้สามเณรก็เข้าร่วมไม่ได้ ในระหว่างที่กำลังสวดปาฏิโมกข์ หากมีผู้มิใช่ภิกษุเข้ามาในหัตถบาสต้องเริ่มสวดปาฏิโมกข์ใหม่ เพราะเป็นสังฆกรรมวิบัติ

               ในปัจจุบันบางวัดที่ถือเคร่งถึงกับต้องปิดโบสถ์สวดปาฏิโมกข์  เพราะเกรงผู้สวดปาฏิโมกข์จะต้องอาบัติเนื่องจากมีผู้มิใช่ภิกษุได้ยิน แต่บางวัดก็เปิดโบสถ์ตามปกติ  เพราะถือเจตนาว่าสวดปาฏิโมกข์ให้ภิกษุฟัง ไม่ได้สวดให้ชาวบ้านฟัง  ถ้าชาวบ้านเผอิญผ่านมาได้ยิน หรือเห็นก็ไม่เป็นไร  เพียงอย่าให้ล่วงเข้ามาในหัตถบาสเท่านั้น  บางคนจึงมีโอกาสได้เห็นพระสวดปาฏิโมกข์

ก็ห่างไกลจากความไฝ่ใจในธรรมได้ (1)    การห้ามภิกษุไม่ให้สวดปาฏิโมกข์ให้ผู้ที่มิใช่ภิกษุฟัง จึงไม่ใช่การกีดกัน  หรือจำกัดสิทธิและเสรีภาพในการเรียนรู้ศาสนา แต่เพื่ออนุเคราะห์  เพื่อเกื้อกูลผู้ที่ยังอ่อนปัญญา

 สำหรับปาฏิโมกข์ที่ภิกษุร่วมกันฟังทุกวันอุโบสถในปัจจุบันมีแบบแผนที่ควรทราบ  ดังนี้

 เมื่อภิกษุประชุมพร้อมกันตามเวลาที่ทางวัดกำหนดไว้แล้ว  เรียกชื่อ หรือนับจำนวนพระภิกษุที่ร่วมฟังปาฏิโมกข์  เนื่องจากการ สวดปาฏิโมกข์ทุกครั้งจะต้องทราบจำนวนพระภิกษุที่ร่วมลงอุโบสถจึงจะสวดปาฏิโมกข์ได้

                การนับจำนวนภิกษุสมัยก่อน บางครั้งก็นับโดยการวางไม้หรือก่อนหินไว้ด้านหน้าอุโบสถ ก่อนเข้าอุโบสถก็หยิบไม้หรือก้อนหินเข้าไปวางไว้ ภิกษุที่ทำหน้าที่นับจำนวนไม้ที่ถูกหยิบเข้ามา ท่อนไม้หรือก้อนหินมีจำนวนเท่าไร ภิกษุที่ร่วมฟังปาฏิโมกข์ก็มีจำนวนเท่านั้น แต่ปัจจุบันนิยมเรียกชื่อตามลำดับ

 จากนั้นพระเถระผู้เป็นประธานจุดธูปเทียนบูชาพระรัตนตรัย แล้วนำพระภิกษุทั้งนั้นกราบ  ๓  หน  แล้วสวดบททำวัตรพระต่อไป

________________________________

 (1) การห้ามไม่ให้ภิกษุสวดปาฏิโมกข์แก่ผู้ที่ไม่ใช้ภิกษุฟัง  แต่ไม่ได้ห้ามให้ผู้มิใช่ภิกษุศึกษาปาฏิโมกข์ พุทธบริษัทสามารถศึกษาพระวินัยได้ตามกำลังสติปัญญา 

หัตถบาส ความหมาย (น.)ระยะระหว่างพระสงฆ์ที่นั่งทําสังฆกรรมหรือระหว่างพระภิกษุสามเณร กับคฤหัสถ์ผู้ถวายของ ห่างกันไม่เกินศอกหนึ่ง. (ป. หตฺถปาส).

 ที่มา : จากหนังสือ ลูกผู้ชายต้องบวช

ผู้แต่ง ญาณวชิระ

คำแปล

นิททานุทเทส